BEBEK DOSTU HASTANEYİZ
Anne sütünü teşvik ediyor ve destekliyoruz.
SEVGİLİ
ANNELER/ ANNE ADAYLARI!
Bebeğinize
ilk 6 ay sadece anne sütü verin,
6
aydan sonra tamamlayıcı beslenme ile birlikte 2 yaş ve ötesine kadar emzirmeye
devam edin.
ANNE SÜTÜ MUCİZEVİ BİR BESİNDİR.
Anne sütü; enerji, protein, yağ,
karbonhidrat ve diğer elzem besin öğeleri ile birlikte, enzim, hormon, büyüme
etmeni ve bağışıklık öğelerini içeren yenidoğanda büyüme ve gelişmeyi sağlayan
en ideal besindir. Sağlıklı büyüme ve gelişmede anne karnında başlayarak,
doğumdan sonra 2 yaşın sonuna kadar devam eden süreçte beslenme çok etkilidir.
Bu nedenle bebeğin büyüme ve gelişmesinde ilk 6 ay sadece anne sütü, 6 aydan
sonra tamamlayıcı beslenme ile 2 yaş ve ötesine kadar emzirme önerilmekte ve
desteklenmektedir.
“Sadece anne sütü ile beslenme”,
ilk 6 ay bebeğe su dahil herhangi bir yiyecek ve içecek verilmeksizin, bebeğin
sadece anne sütü ile beslenmesi olarak tanımlanmaktadır.
ANNE SÜTÜ VE EMZİRME BEBEK VE ANNE İÇİN FAYDALIDIR.
Anne Sütünün Bebeğe
Faydaları
·
Bebeğin ilk 6 ay ihtiyacı olan tüm besin
öğlerini % 100 karşılar.
·
Anne sütü, her annenin bebeği için en ideal
besindir.
·
Her zaman hazır ve bedavadır. Ayrıca hazırlama
gerektirmediğinden temiz ve uygun ısıdadır.
·
Sindirimi kolaydır. Anne sütü ile beslenen
bebeklerde ishal, kabızlık, karın ağrısı ve gaz sancısı gibi şikayetler daha az
görülür.
·
Bebeğin ilk aşısıdır.
·
Bebeğin bağışıklık sistemini güçlendirdiğinden
hastalıklara karşı korur.
·
Obezite riskini azaltır.
·
İleride oluşabilecek kronik hastalıkların
görülme riskini azaltır.
·
Bebeğin zeka gelişimini (zihinsel ve duygusal
zeka) olumlu yönde etkiler.
·
Anne ile bebek arasındaki duygusal bağı
güçlendirir.
·
Sakinleştirici ve rahatlatıcı etkisiyle bebeği
rahatlatıp gevşeterek ağrılarının azalmasına ve daha çabuk uyumasına katkı
sağlar.
Anne Sütünün Anneye Faydaları
·
Doğum sonu kanamayı azaltır.
·
Yumurtalık ve meme kanseri riskini azaltır.
·
Annenin gebelik öncesi vücut ağırlığına çabuk
dönmesine yardımcı olur.
·
Gebelikler arası süreyi uzatır.
·
Emzirme sırasında anne ile bebek arasındaki bağı
güçlendiğinden anneyi depresyona karşı korur.
Anne Sütünün Toplumsal Faydaları
·
En güvenli beslenme yöntemidir.
·
Sağlık harcamalarını azaltır, iş gücü kaybını
önler.
·
İlk 2 yıl bebeğin sağ kalımının güvencesidir.
HER ANNENİN SÜTÜ YAVRUSUNA ÖZELDİR.
Her annenin sütü kendi bebeğine
özeldir. Anne sütü bileşiminin en önemli özelliği, bebeğin gebelik haftasına,
doğum ağırlığına ve ayına uygun değişim göstermesidir. Erken doğan bebeğin sütü
ile normal zamanda doğan bebeğin sütü ve diğer aylardaki bebeklerin sütleri
farklıdır. Anne sütü salgılandığı döneme ve bileşimine göre kolostrum, geçiş
sütü ve olgun süt olarak adlandırılır.
| | | |
| Kolostrum (İlk Süt, Ağız Sütü): Doğumdan sonra ilk 5-7 gün
içinde salgılanan, sarı renkte koyu kıvamlı ve miktarı az olan süttür.
Bebeğin ilk aşısıdır. Besleyici özelliği fazladır ve bebeği hastalıklara
karşı korur. |
|
|
| | Geçiş Sütü: Doğumdan sonra 7-14 gün içinde salgılanan süttür. |
|
|
| | Olgun Süt: 15. günden sonra salgılanan süttür. Bileşimi anneden
anneye, günden güne, gün boyunca, emme ve emzirme süresince değişiklik
göstermektedir. |
|
İlk günlerde salgılanan KOLOSTRUMUN (AĞIZ SÜTÜ) miktarı azdır.
Besleyici değeri yüksek olduğundan bebeğin beslenmesi ve bağırsaklarının iyi
çalışması için yeterlidir. Önemli olan bebeğin doğumdan hemen sonra en kısa
zamanda emzirmeye başlanması, bebeğin her ağladığında ve istediğinde
emzirilmesidir. Bebek sık aralıklarla emzirilmelidir. Sık emzirme bebeğin kolostrumu
mümkün olduğunca almasını sağlayacak ve olgun süt yapımını hızlandıracaktır. Bazı
yenidoğan bebekler çok uyuduklarından yeterince sık ememezler. Bu bebekler 3-4
saat sonunda uyanmamışlarsa uyandırılmalı ve mutlaka emzirilmelidirler. Emzirmenin
başında karbonhidrattan zengin ön süt gelirken, emzirmenin sonunda yağdan
zengin son süt gelmektedir. Yağdan zengin son sütün alınması bebeğin kilo
alımını arttıracak ve doymasını sağlayacaktır. Emzirmede son sütün alınması
önemlidir.
BAŞARILI EMZİRME İÇİN BEBEK MEMEYE DOĞRU YERLEŞTİRİLMELİDİR.
Bebeğin etkili emebilmesi için
memeye doğru yerleştirilmesi önemlidir. Bebek memeye doğru yerleşmemişse iyi
ememez, annenin meme ucunda zedelenmeler ve çatlaklar oluşabilir. Bebek memeye
yerleştirilirken dikkat edilecek hususlar şunlardır:
·
Anne emzirmeden önce ellerini yıkamalı ve rahat
bir pozisyonda olmalıdır.
·
Bebek annenin kucağında olmalı, vücudu anneye
dönük, bebeğin başı memenin tam
karşısında başı ve gövdesi aynı hizada olacak şekilde desteklenmelidir.
·
Anne eliyle memeyi C şeklinde (baş parmağı
üstte, diğer dört parmağı alttan memeyi destekleyecek şekilde)
kavramalıdır. |
|
·
Bebek memeye
yaklaştırılırken ağzı açık olmalı, çene memeye dayanmalıdır. Anne bebeğin
ağzını açması için meme ucunu bebeğin alt ve üst dudaklarına değdirmelidir.
·
Bebek sadece meme
ucunu değil, kahverengi bölümüm alabildiği kadar geniş kavramalıdır. Eğer bebek
memeyi doğru olarak kavramışsa her emme işlemi sırasında çenesinin, bazen de
kulaklarının hareket ettiği görülür.
·
Bebek sürekli emmez.
Kuvvetli emme hareketlerinin ardından kısa dinlenme aralıkları olur. Bebek
birkaç emme hareketinden sonra ağızda biriken sütü yutar. Bebeğin yutkunması
görülebilir veya yutkunma sesleri duyulabilir.
·
Emerken şapırtı sesi
duyulması ya da yanakların içeri çekilmesi genellikle bebeğin yalnızca meme
ucunu emdiğini ve ağzıyla yeterince meme dokusunu kavramamış olduğunu gösterir.
·
Bebek memeye doğru
yerleşmişse emzirme sonunda annenin memeleri rahatlar, bebek memeyi kendisi
bırakır, emzirme anne için rahat ve kolaydır.
ANNE KENDİNİ RAHAT HİSSETTİĞİ HERHANGİ BİR
EMZİRME POZİSYONUNU TERCİH EDEBİLİR.
Anneler emzirmeyi deneyimledikçe
emzirme pozisyonları da değişebilir. Önemli olan annenin rahat ettiği bir
pozisyonda olması ve bebeğin etkili emmesidir. Kucak pozisyonu, ters kucak pozisyonu,
futbol tutuşu pozisyonu ve yatarak emzirme pozisyonu emzirmede kullanılan
pozisyonlardandır.
EMZİRME SIKLIĞI BEBEKTEN BEBEĞE DEĞİŞMEKTEDİR.
Bebekler her istediğinde ve
ağladığında emzirilmelidir. Bebekler ağzını açarak ve aranarak emzirme
isteklerini gösterirler. Emzirme istekleri karşılanmazsa bebekler huzursuzlanarak
ya da ağlayarak açlıklarını göstermeye çalışırlar. İlk aylarda emzirme
aralıkları kısa olabilir ve bebek güçlü ememediğinden çabuk yorulabilir. Her
emzirmeden sonra memede yapılan süt miktarında artış olacağından zamanla
beslenme aralıkları açılacaktır. İlk günlerde bebekler biraz fazla
uyuyabilirler. Uzun süre uyanmayan bebekler uyandırılıp emzirilmelidir.
ANNELER SÜTÜNÜN YETERLİ OLDUĞUNDAN EMİN
OLMAK İSTERLER.
Anneler bazı durumlarda
sütünün yetmediğini düşünerek endişelenebilirler. Bebek için anne sütünün
yeterli olduğu bazı kriterlere bakılarak anşalılabilir:
·
Bebek ilk 6 ayda
her ay 500 gr. ve üzerinde kilo aldıysa,
·
Günde 6-8 kez
idrar yapıyorsa
anne sütü yeterlidir.
Doğumdan sonraki ilk hafta bebeklerde kilo kaybı olabilir. Bebek ilk 7-10 gün
içerisinde doğum kilosuna ulaşmalıdır.
ANNELER
MEME PROBLEMLERİ YAŞADIKLARINDA YA DA BEBEKLERİNDEN AYRI KALDIKLARINDA
SÜTLERİNİ SAĞARAK BEBEKLERİNİ BESLEYEBİLİRLER.
Anneler meme problemleri (dolu
meme, tıkalı meme, çökük meme ucu vs.) yaşadıklarında ya da bebeklerinden ayrı
kaldıklarında (annenin ya da bebeğin hastalanması, annenin çalışması vs.)
sütlerini sağarak bebeklerini besleyebilirler. Süt sağmak için en ideal yöntem
sütün elle sağılmasıdır. Sütün elle sağılması alet gerektirmediğinden, her
yerde, her zaman uygulanabilen en ekonomik yöntemdir. Sütün sağılacağı kap
geniş ağızlı olmalı, kap önce su ve
sabun ile yıkanmalı, kaynatılmalı ya da kaba kaynar su konularak birkaç dakika
bekletilip boşaltıldıktan sonra kullanılmalıdır. Elle süt sağma yöntemi her
anneye öğretilmelidir. Elle süt sağlama işlemindeki basamaklar şu şekilde
sıralanabilir:
·
Sütün akışını kolaylaştırmak için önceden
ısıtılmış havlu memenin üzerine konulabilir ya da duş alınabilir.
·
İşlemden önce eller sabunla yıkanmalıdır.
·
Anne rahat bir yere oturur.
·
Başparmak üstte, diğer parmaklar altta olacak
şekilde meme kavranır.
·
Anne parmak uçları ile kahverengi bölgeye doğru
dıştan içe masaj yapar. Amaç kahverengi bölge dışında kalan kısımdır.
·
Süt birikmiş memelerde ele gelen şişlikler (süt
havuzcukları) hissedilebilir. Sütün sağılması için baş parmak ve diğer
parmaklar bastırılarak içe, göğüs duvarına ve ardından birbirine doğru
yaklaştırılıp uzaklaştırılarak işleme devam edilir.
·
Ritmik hareketlerle süt meme başına doğru
itilir.
·
Sağma hareketi ritmik bir şekilde tüm memeye
uygulanmalıdır. Memeleri elle sağarak boşaltmak yaklaşık 20-30 dakika
sürmektedir.
·
Sağma işleminde acı hissedilmemelidir. Acı
duyuluyorsa uygulanan teknik hatalıdır.
SAĞILAN SÜTLER UYGUN ORTAMLARDA MUHAFAZA
EDİLEBİLİR.
Özellikle çalışan anneler ve
bebeğinden ayrı kalmak zorunda olan anneler için sütün saklanması önemlidir.
Süt hem boşuna akmamış olacak, hem de bebek anne sütü almaktan mahrum
kalmayacaktır.
Ayrıca
uygun kaplarda veya poşetlerde saklanmalıdır. Saklanacak sütün üzerine tarih ve
saat yazılmalıdır.
Dondurulmuş anne sütü buzdolabında 24 saat bekletildikten sonra oda ısısında
eritilmeli veya sıcak su buharı (benmari yöntemi) ile ısıtılıp bebeğe
verilmelidir. Kesinlikle mikrodalgada ısıtılmamalı ve direk ateşin üzerine
konulmamalıdır. Dondurulduktan sonra eritilen süt oda ısısında 1 saat,
buzdolabında en fazla 24 saat bekleyebilmektedir. Bu nedenle her sağımda bebeğe
verilecek miktarda ayrılarak saklanmalıdır.